Помош:Како да почнам нова статија

Вовед  · Почетен курс  · Прашања  · Помошна табела  · ЧПП  · Помош  · Портал

Селска чешма (Village pump)  · Биро за помош  · Биро за консултации  · Помош за нови уредувачи

Администратори  · Потреба од администраторско внимание  · Прашања за авторски права

Ова е страница за помош на македонската Викикниги. Ова не е енциклопедиска содржина. Видете Помош:Содржина за индекс на сите страници за помош, или оставете прашање на Селската чешма каде што можете да добивате одговори.

Добре дојдовте на Викикниги! Ова е водич за некои работи кои треба да ги знаете пред да ја создадете Вашата прва енциклопедиска статија. Ние ќе објасниме што е ОК, а што НЕ при пишувањето на една статија, а потоа ќе Ви покажеме како да ја создадете Вашата статија. Еве ви неколку попатни совети:

1. Мора да сте регистриран корисник за да создадете нова статија. Анонимните (нерeгистрирани) корисници можат да побараат да им се создаде нова статија на страницата за помош за нови уредувачи. Можете да се регистрирате овде, а да прочитате повеќе за регистрирањето овде.
2. Обидете се да ги уредувате веќе постоечките статии за да го почувствувате стилот на пишување и јазикот за форматирање на текстот кој Викикниги го користи. При рака можете да ја имате помошнава табела со најосновните команди за форматирање.
3. Најпрвин пребарајте ја Викикниги за да се осигурате дека статијата за темата моментално не постои (можеби под некој друг наслов). Ако статијата веќе постои, слободно правете конструктивни уредувања кои сметате дека се потребни.
4. Собирајте користена литература (референци) која ќе ја користите и како извор(и) за Вашите информации и како доказ за значајноста на темата (зошто таа заслужува сопствена енциклопедиска статија);
5. Размислете најпрвин за создавање на статијата во Вашиот именски простор. Како регистриран корисник имате право на сопствен кориснички простор. Можете да ја започнете новата статија таму, во нова потстраница (како за пример, следете ја врскава: Специјални:МојаСтраница/ТестСтатија и овде создадете ја Вашата експериментална статија). Овде можете да ја оформите, да си земете доволно време и да побарате од други уредувачи помош за работење врз неа, а потоа само да ја преместите „во живо“ на Викикниги кога таа е спремна.

Запомнете дека статијата која ќе ја создадете ќе биде брзо избришана ако е неприфатлива. Волонтерите на Викикниги ги патролираат новосоздадените статии веднаш по нивното зачувување.

• Статии кои не ја докажуваат својата значајност преку цитирање на веродостојни издадени извори имаат голема шанса да бидат избришани.
• Не создавајте страници за себеси, Вашата компанија, Вашиот бенд или Вашите пријатели (вистински или измислени!), страници кои рекламираат (спам), лични есеи, буквални копии на проектни задачи, лични истражувања или други статии кои не би ги пронашле во една енциклопедија.
• Бидете внимателни за следново: копирање на текстови од други места (=плагијаторство), контроверзен материјал, екстремно кратки статии (на пример, само 1 реченица) и статии од локален интерес.

Пребарајте за веќе постоечка статија

Викикниги веќе има многу статии. Пред да создадете статија, проверете да не постои веќе статија на истата тема, но со малку различно име (овде можете да проверите), а запознајте се и со конвенциите за именување на Викикниги. Ако постои статија на Вашата тема, но мислите дека луѓето полесно би ја наоѓале под различен наслов, научете како да додадете пренасочување со тоа име; додавањето на пренасочувања е добар начин да се помогне на Викикниги.

Ако пребарувањето не даде резултати за Вашата статија, размислете за проширување на Вашето пребарување кон постоечки статии кои можат да ја содржат темата на Вашата статија. На пример, ако сакате да напишете статија за член на некоја музичка група, можете да пребарате за статијата на музичката група и тогаш да ги додадете информациите за Вашата тема кон таа поширока статија.

Собирање на извори

Собирајте извори за информациите во Вашата статија. За да биде една тема заслужна за сопствена енциклопедиска статија, таа треба да биде доволно значајна, а таа значајност мора да биде проверлива преку референци до веродостојни извори.

Овие извори мора да бидат веродостојни, то ест, тие мора да бидат извори кои произлегуваат од под некаква форма на уредничка контрола. Печатените извори (и интернет-базираните верзии на тие извори) се најчесто најверодостојни, иако и многу извори кои се само ограничени на интернет се исто така веродостојни. Некои примери вклучуваат (но не се ограничени само на): книги издадени од големи издавачки куќи, весници, магазини, рецензирани школарски журнали, веб-места од било кое од горенаведените, а и други веб-места кои ги задоволуваат истите основни критериуми како било кој печатен извор.

Општо, извори БЕЗ контрола од уредници се општо неверодостојни. Овде се вклучуваат (но не се ограничени само на): блогови, мрежни форуми, обожавателски мрежни места, книги издадени од непроверени издаваштва и други слични извори. Општо, ако секој може да објави информација без никој друг да ја проверува и рецензира таа информација, тогаш тој извор е најверојатно неверодостоен.

Едноставно кажано, ако има веродостојни извори со доволно информации за да се пишува на одредена тема, тогаш таа тема е значајна и тие извори можат да ги верифицираат информациите во статијата на Викикниги. Ако не можете да најдете веродостојни извори (весници, книги, журнали) кои овозможуваат информации за статија, тогаш темата не е значајна или проверлива и како таква со сигурност ќе биде избришана. Затоа Вашата прва работа е да пронајдете референци.

Откако ќе пронајдете референци за Вашата статија, можете да научите како да ги поставувате референците во статиите преку читање на Викикниги:Цитирање извори. Но, не грижете се премногу за нивното правилно форматирање. Би било супер доколку го направите тоа, но главната работа е да ставите референци во статијата, дури и ако не се добро форматирани.

Што да одбегнувате

Статии за себеси, за пријатели, Вашето мрежно место, бендот во кој членувате, Вашата учителка, зборчето што сте го измислиле или приказната која сте ја напишале

Aко Вие сте значајни за вклучување во една енциклопедија, дозволете некој друг да додаде статија за Вас. Вметнувањето на Вашите пријатели во една енциклопедија може да изгледа како интересно изненадување или добра шега, но ваквите статии најверојатно ќе бидат отстранети. Во овој процес, нечии емоции можат да бидат повредени и можете да бидете блокирани од уредување ако континуирано правите обиди да ја одново создадете статијата. Овие работи можат да бидат лесно избегнати со употреба на малку здрав разум од Ваша страна.

Незначајни теми

Луѓето честопати додаваат страници на Викикниги без да размислат дали темата е навистина доволно значајна за да влезе во една енциклопедија. Бидејќи Викикниги нема просторни ограничености во споредба со конвенционалните печатени енциклопедии, нашите принципи и напатствија за значајност дозволуваат постоење на широк опсег на статии. Сепак, тие не дозволуваат секоја тема да биде вклучена. Доста чест специјален случај на ова се страниците за луѓе, компании или групи на луѓе кои не ја докажуваат значајноста или важноста на нивната тема. Затоа имаме одлучено ваквите страници да бидат брзо избришани под нашите критериуми за брзо бришење. Ова може да биде навредливо — затоа Ве молиме размислете дали Вашата избрана тема е доволно значајна за Викикниги, или докажете ја значајноста или важноста на темата на Вашата статија ако сметате дека не е доволно позната или значајна. Викикниги не е база на податоци на сè што постои на светот.

Рекламирање/Спам

Ве молиме не обидувајте се да го промовирате Вашиот бизнис или продукт. Ве молиме не внесувајте надворешни врски до Вашето комерцијално мрежно место освен ако некоја друга неутрална страна не процени дека врската навистина припаѓа во статијата; ние имаме статии за продукти како цигарите Данхил или за значајни бизниси како Интел, но ако пишувате за некој продукт или бизнис, тогаш пишувајте од неутрална гледна точка, немајте конфликт на интереси со тоа што сте директно поврзани со продуктот или бизнисот и бидете сигурни дека можете да најдете референци во веродостојни извори кои се независни од темата за која пишувате.

Лични есеи или оригинални истражувања

Викикниги го опфаќа постоечкото човеково знаење; таа не е место за издавање на нови дела. Не пишувајте статии кои ги презентираат Вашите оригинални теории, мислења или увиди дури и ако можете да ги поддржите со референца до некое потврдено дело. Честа грешка е да се прикаже нова синтеза на идеи во една статија. Запомнете: само затоа што и Факт А и Факт Б се точни, не значи дека А го предизвикало Б или обратно. Ако ова е точно, тогаш веродостојни извори ќе ја покажат врската и Вие треба да ги цитирате тие извори.

Единствена реченица или само врска до мрежно место

Статиите треба да имаат своја сопствена содржина.

Како да создадете страница

Само најавени корисници можат да создадат статија. Ако имате напишано статија, но немате корисничка сметка, можете да побарате Вашата статија да биде создадена на страницата за помош за нови корисници.

Во кутијата за пребарување подолу внесете го името на Вашата статија и стиснете „Оди“. Користете кирилица! Ако страница за пребарување Ви репортира дека „Не постои страница со таков наслов“, тогаш кликнете на црвената врска „Создадете ја страницата“ за да почнете да ја уредувате Вашата статија.

Првата работа што треба да ја напишете во Вашата статија е листа на извори за Вашите информации. За сега, само внесете ги вака (и тие автоматски ќе бидат претворени во врски):

(1) http://www.nytimes.com/2007/04/12/books/12vonnegut.html

(2) http://www-03.ibm.com/ibm/history/exhibits/space/space_shuttle.html

Подоцна ќе научите да ги форматирате за да се прикажуваат како фусноти.

Ако знаете дека ќе Ви требаа неколку уредувања за правилно да ги наведете референците, ставете го шаблонот {{во изработка}} на врвот од страницата за да знаат другите уредувачи дека работите на неа. Уште подобро е да ја создадете статијата во потстраница на Вашата корисничка страница, полека развијте ја во добра статија, а потоа само преместете ја во страницата под наслов за статијата во именскиот простор за статии. Можете да создадете своја сопствена страница за вежбање преку кликнување на оваа врска.

Откако го ќе го внесете текстот на статијата, кликнете „Прикажи преглед“ за да проверите дали имате грешки, а потоа кликнете „Зачувај страница“.

Дали е нова? Внесете го насловот, а потоа кликнете „Оди (пробај наслов)“

Потоа што?

Сега откако ја создадовте страницата, сè уште постојат неколку работи кои можете да ги направите.

Продолжете да правете подобрувања

Викикниги не е завршена. Општо, статијата не е ниту близу до завршена во моментот кога е создадена. Претстои долг пат пред неа. Всушност, ѝ требаат само неколку уредувања за да го почне тој пат.

Ако имате многу интерес во статијата која штотуку ја создадовте, можете да научите многу за неа во иднината, и со тоа, да имате повеќе да додадете. Ова може да биде додадено денес, утре или неколку месеци од сега. Во било кое време, само напред!

Подобрете го форматирањето

За да ја форматирате Вашата статија правилно (и да ја проширите, дури и да ја направите избрана!), видете ги следниве врски:

• Викикниги:Почетен курс за да научите како да ја форматирате статијата
• Викикниги:Како да уредам страница, подетален водич за форматирање
• Викикниги:Прирачник за стилот
• Викикниги:Помошна табела, најважното од вики-синтаксата во една табела

Другите можат слободно да придонесуваат кон статијата откако таа е зачувана. Создавачот нема специјални права за контролирање на претходната содржина. Откако ќе ја создадете статијата, не можете да кажете дека таа е ВАША СТАТИЈА. Напротив, таа, како и целата содржина на Викикниги, е слободна и припаѓа секому. Затоа секој може да ја изменува. Немојте да бидете фрустрирани или навредени за начинот на кој останатите ги изменуваат или отстрануваат Вашите придонеси.