IV. Што е тоа Свараџ?

^itatel: Sega nau~iv {to Kongresot napravi za da sozdade od Indija edna nacija, kako oddeluvaweto predizvika budewe, i kako nezadovolstvoto i nemirot se ra{irija niz zemjata. Sega bi sakal da gi znam va{ite pogledi za Svarax. Se pla{am deka na{ata interpretacija e poinakva od va{ata. Urednik: Mnogu e verojatno da ne mu go davame istoto zna~ewe na zborot. Vie i jas kako i site Indijci sme netrpelivi da vospostavime Svarax, no seu{te so sigurnost ne mo`eme da ka`eme {to e toa. Da se izbrkaat angli~anite od Indija e misla koja e iska`ana od mnogu usti, no se ~ini deka mnogumina ne razmislile zo{to bi go storile toa. Moram da ve pra{am. Dali mislite deka e neophodno da se izbrkaat Angli~anite, ako dobieme se {to sakame? ^itatel: Od niv bi pobaral samo edna rabota: “Ve molam ostavete ja na{ata zemja” Ako, otkoga $ se pot~inile na ovaa molba, nivnoto povlekuvawe od Indija zna~i deka tie seu{te se vo Indija, ne bi imal ni{to protiv. Toga{ bi razbrale deka vo nivniot jazik “zaminat” zna~i isto {to i “ostanat”. Urednik: Vo red, toga{ da pretpostavime deka Angi~anite si zaminale. [to toga{? ^itatel: Vo ovaa faza na toa pra{awe ne mo`e da se odgovori. Sostojbata po povlekuvaweto vo golem stepen }e zavisi od na~inot na koj }e bide izvedeno toa. Ako, kako {to vie pretpolagate, tie se povle~at, mislam deka nie }e go zadr`ime nivniot ustav i }e ja sprovedeme vlada. No dokolku tie se povle~at po barawe nie treba da imame podgotvena vojska. Zatoa ne bi trebalo da imame pote{kotii pri sproveduvaweto na vladata. Urednik: Vie mo`ebi mislite taka, no jas ne. Me|utoa seu{te nema da diskutiram za toa. Treba da odgovoram na va{eto pra{awe, a potoa }e vi postavam u{te nekolku. Zo{to sakate da gi izbrkate angli~anite? ^itatel: Zatoa {to Indija be{e osiroma{ena od nivnata vlada. Sekoja godina tie gi zemaat na{ite pari. Najva`nite slu`bi se rezervirani za niv. Ne dr`at vo sostojba na robstvo. Se odnesuvaat navredlivo kon nas i ne gi po~ituvaat na{ite ~uvstva. Urednik: Dokolku ne gi zemaat na{ite pari, stanat vnimatelni i ni dadat odgovorni slu`bi, seu{te li }e smetate deka nivnata prisutnost e {tetna? ^itatel: Toa pra{awe e beskorisno. Sli~no e na pra{aweto dali ima opasnost da se bide so tigar dokolku toj ja promeni negovata narav. Takvo pra{awe e prosto tro{ewe na vreme. Koga tigarot }e ja smeni svojata narav i Angli~anite }e ja smenat nivnata. Toa e nevozmo`no, i da se veruva deka toa e vozmo`no e sprotivno na ~ove~koto iskustvo. Urednik: Da pretpostavime deka }e dobieme avtonomija sli~na na Kana|anite i Ju`noafrikancite, dali toa }e bide dovolno? ^itatel: Ova pra{awe e isto taka beskorisno. Mo`e da ja dobieme koga }e ja imame istata mo}; toga{ }e go izdigneme na{eto sopstveno zname. Kakva {to e Japonija, takva i Indija mora da bide. Mora da poseduvame na{a mornarica, na{a armija, i mora da imame na{a veli~estvenost, toga{ glasot na Indija }e odekne niz celiot svet. Urednik: Dobro ja naslikavte slikata. Vo praktika zna~i: deka go sakame angliskoto vladeewe, bez angli~anite. Ja sakate tigrovata narav, no ne i tigarot, t.e. bi ja napravile Indija angliska. A koga }e stane angliska nema da se vika Hindustan, tuku Anglostan. Ova ne e Svarax, koj jas go posakuvam. ^itatel: Ja postaviv pred vas mojata ideja za Svarax kakva {to mislam deka treba da bide. Ako obrazovanieto koe go dobivme e od nekakva korist, ako delata na Spenser i Mil se od nekakva va`nost, i ako angliskiot parlament e majka na site parlamenti. Jas so sigurnost mislam deka treba da gi podra`avame angliskite lu|e, i toa kako {to angli~anite ne dozvoluvaat nekoj da stapne na nivnata zemja, taka i nie nema da im dozvolime nim nitu na bilo koj drug da stapne na na{ata. Ona {to tie go napravija vo nivnata zemja, ne e napraveno vo niedna druga. Zatoa, smetam deka e soodvetno da gi uvezeme nivnite institucii. No sega bi sakal da gi znam va{ite pogledi. Urednik: Potrebno ni e trpenie. Moite pogledi }e se razvijat sami od sebe za vreme na ovaa rasprava. Za mene e onolku te{ko da ja razberam vistinskata priroda na Svarax, kolku {to za vas toa e lesno. Zatoa, zasega, }e se zadovolam so obidot da vi poka`am deka ona {to vie go narekuvate Svarax, ne e navistina toa.