Словачки јазик/Азбука

Азбука

Словачката азбука (abeceda) има 46 букви, што ја прави најдолга азбука во словенските јазици. Азбуката е латинична. Карактеристично е што над некои букви се пишуваат дијакритични знаци, кои го менуваат изговорот на буквата. Една буква обично означува еден глас.

За полесно изучување ќе ги поделиме буквите во три групи:

• „едноставни букви“ кои имаат еквивалентна буква во македонската азбука
• букви кои се составени од две букви
• букви кои содржат дијакритички знаци.

„Едноставни букви“

Овие букви имаат еквивалент во македонската азбука. Такви се:

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
a	а	ahoj	здраво
b	б	babka	баба
c	ц	cena	цена
d	д	dom	куќа
e	е	euro	евро
f	ф	fontána	фонтана
g	г	gitara	гитара
h	х	hrdina	херој
i	и	ihla	игла
j	ј	jablko	јаболко
k	к	kniha	книга
l	л	les	шума
m	м	mesto	град
n	н	noha	нога
o	о	oko	око
p	п	pomoc	помош
r	р	rodina	семејство
s	с	stolička	столица
t	т	telo	тело
u	у	ruka	рака
v	в	voda	вода
y	и	ryba	риба
z	з	zelenina	зеленчук

Буквите w, x и q се јавуваат само кај мал број на зборови од странско потекло:

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
w	в	watt	ват
x	кс	taxi	такси
q	кв	squash	сквош

Букви составени од две букви

Овие букви иако се составени од две букви, во словачката азбука се сметаат како единечни букви. Такви се:

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
dz	ѕ	mosadz	месинг
dž	џ	džem	џем
ch	х	chlieb	леб

Букви со дијакритични знаци

Постојат четири знаци кои може да се најдат над некои букви.

Знак за издолжување

Знакот за издолжување (dĺžeň) се пишува како коса црта над буквата, која се изговара подолго.

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
á	долго а	ráno	утро
é	долго е	pekné	убаво
í	долго и	číslo	број
ó	долго о	móda	мода
ú	долго у	útok	напад
ý	долго и	bývať	живее
ŕ	долго р	vŕba	врба
ĺ	долго л	stĺp	столб

Знак за омекнување

Знакот за омекнување (mäkčeň) се пишува како квака или апостроф кај некои букви.

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
č	ч	čokoláda	чоколадо
ň	њ	skriňa	плакар
š	ш	šport	спорт
ž	ж	život	живот
ď	ѓ	ďakujem	благодарам
ť	ќ	ťava	камила
ľ	љ	ľad	мраз

Двојбодка

Две точки (dvojbodka) може да се најде само над буквата а, и се изговара како кратко е.

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
ä	кратко е	mäso	месо

Вокањ

Се пишува само над буквата о, и се изговара како уо.

Буква	Македонски еквивалент	Пример	Превод
ô	уо	stôl	маса

Изговор

Во принцип во словачкиот јазик важи правилото: Читај како што пишуваш, и обратно. Еден главен исклучок од ова правило е тоа што групите de, te, ne и di, ti, ni се читаат како да имаат знак за омекнување: ďe, ťe, ňe, ďi, ťi, ňi (иако никогаш не би ги напишале вака). Така, на пр. се пишува nedeľa, а се изговара ňeďeľa.

Исто така, буквата v се чита како 'у кога се наѓа на крајот на зборот (krv, domov) и кога се наоѓа помеѓу самогласка и согласка (pravda, polievka).

Акцентот се паѓа на првиот слог од зборот.