На Струга дуќан да имам... – Кочо Рацин

"3анаетот е златен... "

Народна поговорка

1.

Изгори, - мерак, изгори,

изгори - пепел се стори!

Сал не скоривај јадови

на стари, добри мајстори!

Времиња тешки дојдова

уште по тешки прокуди,

од ден на ден се умира

и душа бере с години.

Не пеј песната страдална –

в гората капат лисjата,

водите течат - ронат брег

и влечат млади јасики,

Чаршиите изумреа,

дуќаните запустеа –

пропадна сичко, прокопса

занает златен - 'рѓоса.

2.

Ние имавме чаршии

и рој - кошница пазари

и ред редени маази

полни, преполни со стока.

Слегнеш ли долу в чаршиjа,

минеш ли покраj дуќани –

пукот и врева - работа

и алтан полно чекмеџе!

Сами ковавме кондури

правевме бочви, мотики,

с нашите раце маjсторски

дигнавме бели градови.

Кој ни ги срина, кој ни ги

очумаве градовите?

Кој ни запусте, затвори

дуќани, куќи високи?

3.

Наквеуер доjди, наквечер,

наквечер - в прва темница,

мини го прагот раскапан

влези во трошна одаја,

на миндер седни накривен

со каракамен на гради:

каде е, каде радоста

каде е куќа весела?

Штамата чмае, штамата

дебнее пуста проклета,

како ли, боже, чумата

в косите, сичко стегнала.

По сокацитe чекорат

кондури с клинци ковани,

штамата сечат с ножови

и пиjат вино румено.

А в бафчи трендафилите

слушат ги – со темницата

шепотот севда без мерак,

шепотат – златни времиња!

4.

Прикаски си останаа

старите бочви со вино!

Прикаски болни, таговни

грутки во срце снеговни!

Раскапани, буѓосани

со обрачи 'рѓосани,

по темни изби мемливи

риjат ги црвци смрдливи.

Никоj не кова, не прави

старите бочви големи!

Старите бочви - преполни

со руіно вино црвено!

И ноќе - слушаш! - баботат

по бочвите саjбиите!

Деца се плашат - бегаат

сништа за стари времиња...

5.

Банки дигнаа палати

распнаа мрежи широки,

банки дигнаа палати

и кули танки, високи:

нагоре кула висока

надолу земjа длабока.

Од сичко носат кајмакот

од потта цедат го сокот,

од сичко носат кајмакот

маката нам оставаат!

Банки дигнаа палати,

банки на нови имами,

кондури друзи коваат

с мотики гроб ни копаат –

паjдоса, златен, 'рѓоса

нашиот чесен занает!

6.

Aj, на наломи излези

бело Фиданче писано,

прошетаj долу в чаршиjа

кога седам на ќепенцн!

Ако со око погледнам

око е - да го ископам,

ако со рака посигнам

рака е - да ja исечам.

Но ако срам ме залиса

оти сум жив закопан,

кажи ми, кажи, Фиданче

кaj да се кpиjaм со лице?

Majcтop бев и устабаша

мajcтop бев - станав чираче:

за борч продадов дуќанот

за борч продадов алатот –

с две раци сум, и тијa две

скапаjа се без работа!

7.

Тешката тага, тeшката,

тешката тешко засвири!

Севда е тешка, голема,

уште по тешка прокуда!

Наточи вино крваво!

Наточи на вepеcиja!

Донеси да ja коваме

на Крали Марко сабjата!

В горите лисjа капале –

в избитe веди м'cкajaт!

В поле над млади jаганца

ножеви остри л'скаjат.

На Струга дуќан да имам

на ќепенците да седам,

да видам, само да видам

и на ќепенкот да умрам!